با بررسی تغییرات سطح عمومی قیمتها در بازار جهانی نفت خام و تحولات اثرگذار در این حوزه، این سؤال اساسی مطرح می‌شود که نحوه تعیین قیمتها از چه ساز وکاری تبعیت می‌کرده است؟ آیا تغییرات قیمت آزادانه صورت می‌گرفته یا قوانین خاصی بر محدوده آن حاکم بوده است؟ در پاسخ به این سؤال به بررسی نظامهای مختلف قیمت‌گذاری نفت خام می‌پردازیم زیرا درک تحولات قیمت نفت خام بدون مراجعه به سازوکار قیمت‌گذاری امکان‌پذیر نمی‌باشد. در این مقاله که از یافته‌های فتوح (2006) استفاده‌های زیادی شده است به بررسی نظام قیمت‌گذاری نفت‌خام در سه دوره پرداخته‌ایم: از ابتدای اکتشاف و تولید نفت خام تا اوایل دهه 1970، از اوایل دهه 1970 تا دهه 1980 و از دهه 1980 تاکنون. یکی از نتایج به دست آمده از این مطالعه نشان می‌دهد که هر رژیم قیمت‌گذاری در واقع توازن قدرت را در دوران معاصر خود منعکس می‌کند و رژیم قیمت‌گذاری فعلی را نیز نمی‌توان جدای از این قاعده تلقی کرد. علی‌رغم اشکالات و کاستی‌های موجود در نظام فعلی قیمت‌گذاری نفت خام، می‌توان گفت که استحکام این نظام به قدری است که تحت تأثیر نظامهای رقیب، حداقل در آینده قابل پیش‌بینی، از بین نخواهد رفت.