وزارت امور اقتصادی و دارایی ، Mohamad.Mahidashti@gmail.com
چکیده: (497 مشاهده)
مطالعه حاضر جهت ارزیابی وضعیت صنایع بورسی و شناسایی عوامل مؤثر بر تغییرات سودآوری آن صنایع انجام شده است، زیرا نخستین گام در جهت بهبود وضعیت آینده، شناسایی وضعیت موجود با تأثیرپذیری از عوامل مختلف است. بازه زمانی مطالعه حاضر مربوط به دوره زمانی بهار 1400 – پاییز 1402 با تواتر فصلی بوده و برای 16 صنعت بورسی بررسیها صورت گرفته است. در این راستا، ابتدا وضعیت صنایع اعم از فروش، بهای تمامشده، حاشیه سود و سود خالص مورد بررسی قرار گرفته، سپس جهت شناسایی عوامل اثرگذار بر تغییرات سود از اطلاعات و نامههای شفافسازی شرکتهای این 16 صنعت به سازمان بورس و اوراق بهادار و برای تخمینها نیز از روش حداقل مربعات معمولی استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که در دوره مورد بررسی متوسط رشد کل فروش حقیقی صنایع منفی 1.02 درصد، متوسط رشد کل بهای تمامشده حقیقی صنایع مثبت 0.6 درصد و متوسط رشد کل سود خالص حقیقی منفی 6.6 درصد بوده است. همچنین، در دوره پاییز 1400 – پاییز 1402 متوسط رشد کل فروش حقیقی صنایع منفی 1.8 درصد و متوسط رشد کل سود خالص حقیقی منفی 6 درصد بوده است. به طور کلی هرچند در دوره مورد بررسی صنایعی با سود مثبت وجود داشتهاند، اما رشد منفی سود صنایع بزرگ باعث شده متوسط کل سود خالص حقیقی صنایع کاهش یابد. نتایج حاصل از بررسی نامههای شرکتهای صنایع مختلف نشان میدهد که عواملی از قبیل سیاستهای اعمالی دولت در صنایع مختلف (مانند قیمتگذاری دستوری، افزایش نرخ خوراک، افزایش قیمت مواد اولیه برخی از صنایع و حذف ارز ترجیحی)، رکود، تورم، تغییرات و سرکوب نرخ ارز، تحریم، افزایش نرخهای بهره بانکی و افزایش هزینه استقراض بر تغییرات سود صنایع اثرگذار بوده است. همچنین نتایج حاصل از تخمین مدل نیز نشان میدهد تغییرات نرخ ارز دارای تأثیر بالایی بر کاهش سود صنایع بوده و بیشترین قدرت توضیحدهندگی را دارد. در نهایت نیز بررسی روند سالهای طولانی تغییرات بازده نرخ ارز و بازده بورس مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. نتیجه این بحث نیز نشان داد که اگر سیاستگذار به دنبال بالا بردن بازده تعدیلشده بورس بر حسب ریسک باشد، باید تغییرات سالانه نرخ ارز از حد آستانهای آن (که طبق مشاهدات 11 درصد است) پایینتر باشد، یا اگر در سالی از آن بالاتر بود بلافاصله در سال بعد به طور معناداری آن را کاهش دهد.
سالاری شهری محمد، ماهیدشتی محمد. بررسی عوامل مؤثر بر کاهش سود صنایع بورسی در دوره 1402 - 1400. مجله اقتصادي (دوماهنامه بررسي مسائل و سياستهاي اقتصادي). 1401; 22 (7 و 8) :153-187