معاونت امور اقتصادی، وزارت امور اقتصادی ، m_mirahsani@yahoo.com
چکیده: (3882 مشاهده)
سازمانهای بینالمللی پیشبینی میزان رشد اقتصاد جهان را نسبت به گزارشهای قبل کاهش دادند. به نظر میرسد رشد بالایی که در اقتصاد جهان به واسطه کاهش مالیاتها در آمریکا و افزایش تقاضا برای واردات به وجود آمده بود، در حال ضعیف شدن است. این کاهش پیشبینی رشد اقتصادی دلایل مختلفی دارد که برخی از آنها شامل وضع عوارض بر واردات آمریکا و چین، عملکرد ضعیف کشورهای منطقه یورو و خروج سرمایه برخی بازارهای نوظهور هستند.شاخصهای پیش روی فعالیتهای اقتصادی که معیارهایی برای تعیین پیشرفتهای اقتصادی در دورههای زمانی در آینده هستند، نیز نشان میدهند که رشد اقتصادی جهان در فصول آینده تعدیل میشود. بازارهای مالی جهان در ماه اکتبر 2018 میلادی با دور جدیدی از نوسانات شدید مواجه شدند که این امر به فروش گسترده سهام در چندین اقتصاد عمده منجر شد. کشورهای توسعهیافته، بهخصوص کشورهای حوزه یورو و برخی اقتصادهای پیشرفته همچون آلمان، فرانسه و اسپانیا نیز نسبت به 3 ماه گذشته با کاهش پیشبینی رشد اقتصادی مواجه شدند. در آمریکا هر روز شواهد بیشتری از محدودیت ظرفیت بنگاههای اقتصادی بروز میکند که این امر باعث میشود بهرغم حمایتهایی که از طریق مشوقهای مالی صورت گرفته، رشد اقتصادی این کشور در فصول آتی کاهش یابد. این در حالی است که در سه فصل نخست سال 2018 میلادی، تولید نفت در آمریکا نسبت به سال قبل بیش از 16 درصد رشد داشت و تولید گاز طبیعی نیز 11 درصد افزایش یافت. این در حالی است که کانادا به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان انرژی دنیا و صادرکننده خالص نفت خام، گاز طبیعی و انرژی برق-آبی عمدتاً به آمریکا (پس از عربستان سعودی و ونزوئلا به عنوان سومین دارنده ذخایر ثابتشده نفت جهان)، به دلیل رشد قیمت نفت در نیمه نخست سال 2018 میلادی سرمایهگذاری در صنایع معدن و استخراج نفت خود را بهشدت افزایش داد و رشد اقتصادی این کشور تا پایان سه ماهه سوم 2018 میلادی به میزان 0.5 واحد درصد افزایش داشت. اقتصادهای نوظهور و در حال توسعه، بهخصوص کشورهای روسیه و ترکیه نیز با کاهش پیشبینی رشد مواجه شدند. ترکیه برای تأمین انرژی خود وابستگی بسیار زیادی به واردات دارد. توسعه اقتصادی این کشور در سال 2017 میلادی رشد تقاضا برای انرژی را سرعت بخشید که این امر به نوبه خود شرایط تراز پرداختها را سختتر کرد و موجب کاهش ارزش پول داخلی و رشد سریع تورم قیمت مصرفکننده شد. در ماه اکتبر 2018 میلادی نرخ تورم ترکیه نسبت به سال قبل به 25.4 درصد رسید و قیمت انرژی 37.4 درصد افزایش پیدا کرد. این در حالی بود که ارزش لیر ترکیه در برابر دلار آمریکا 35.7 درصد کاهش یافت. از مهمترین وقایع اثرگذار بر اقتصاد جهانی در سه ماهه سوم سال 2018 میلادی میتوان به ادامه جنگ تجاری آمریکا با کشورهای اروپایی و چین، افزایش تولید نفت آمریکا و کانادا، برگزاری بیست و هفتمین اجلاس مجمع جهانی اقتصاد با موضوع اتحادیهی جنوب شرق آسیا (آسهآن)، برگزاری سومین اجلاس بینالمجالس کشورهای اوراسیا وسیزدهمین اجلاس سران گروه 20 با تأکید بر ادامه نظم کنونی اقتصاد جهان بر اساس قوانین اشاره کرد.
میراحسنی منیرالسادات. مروری بر تحولات اقتصاد جهانی در سه ماهه سوم 2018 میلادی. مجله اقتصادي (دوماهنامه بررسي مسائل و سياستهاي اقتصادي). 1397; 18 (11 و 12) :77-95